కర్ణాటక సంగీత విద్వాంసురాలు గాయని, భారతీయ సంగీత కళాకారుని ఎంఎస్ సుబ్బలక్ష్మి గారి గురించి కొన్ని విషయాలు తెలుసుకుందాం.

కర్ణాటక సంగీత విద్వాంసురాలు, గాయని , నటి. ఈమె భారతదేశ అత్యున్నత పౌరపురస్కారమైన భారతరత్న పురస్కారాన్ని పొందిన మొట్టమొదటి సంగీత కళాకారిణి, ఆసియా నోబెల్ ప్రైజ్‌గా పరిగణించే రామన్ మెగసెసే పురస్కారం పొందిన తొలి భారతీయ సంగీత కళాకారిణి
‘ఎం.ఎస్.సుబ్బులక్ష్మి లేదా ఎం.ఎస్.గా పేరుగాంచిన మదురై షణ్ముఖవడివు సుబ్బులక్ష్మి గారి వర్ధంతి సందర్భంగా వారి సంగీత ప్రపంచపు అవలోకనం …

 🌿🌺🌿🌺🌿🌺🌿🌺🌿

లతా మంగేష్కర్ గారు ‘ఎం.ఎస్.సుబ్బులక్ష్మి గారిని తపస్విని అని పిలిస్తే, ఉస్తాద్ బడే గులాం అలీ ఖాన్ ఆమెను సుస్వరలక్ష్మి అని పిలిచారు మరియు కిషోరి అమోంకర్ ఆమెను అంతిమ ఎనిమిదవ స్వరం లేదా ఆథ్వాన్ సుర్ అని లేబుల్ చేసారు, ఇది అన్ని సంగీతానికి ప్రాథమికమైన ఏడు స్వరాల పైన ఉంది. ఆమె అనేక ప్రసిద్ధ భజనల్లో భజ గోవిందం, విష్ణు సహస్రనామం (విష్ణువు యొక్క 1000 పేర్లు) మరియు వెంకటేశ్వర సుప్రభాతం (ఉదయం ఉదయాన్నే బాలాజీని మేల్కొల్పడానికి సంగీత శ్లోకాలు) ఉన్నాయి.
1974 లో రామన్ మెగసెసె పురస్కారం పొందినప్పుడు అవార్డు ప్రదాతలు ప్రకటిస్తూ కర్ణాటక సంగీత శ్రోతల్లో తీవ్రమైన స్వచ్ఛతావాదులు శ్రీమతి. ఎం. ఎస్. సుబ్బులక్ష్మిని కర్ణాటక సంగీతపు శాస్త్రీయ, అర్థ-శాస్త్రీయ గీతాలాపనలో ప్రస్తుతపు ప్రధాన విశేషంగా పరిగణిస్తారు అని వ్యాఖ్యానించారు.
తమిళనాడు రాష్ట్రంలోని మదురైలో న్యాయవాది సుబ్రహ్మణ్య అయ్యర్, వీణావాద్య విద్యాంసురాలు షణ్ముఖవడివు అమ్మాళ్ కు 1916 సెప్టెంబర్ 16 న జన్మించింది. చిన్నప్పుడు ఆమెను ముద్దుగా కుంజమ్మ అని పిలిచేవారు. తల్లి ఆమె ఆది గురువు. పదేళ్ళ ప్రాయం నుంచే సంగీత ప్రస్థానం ప్రారంభమైంది. అయితే ఆమెలో భక్తితత్వానికి బీజం వేసింది మాత్రం ఆమె తండ్రి అయ్యర్. సుబ్బులక్ష్మి శుద్ధ సంప్రదాయ కుటుంబంలో జన్మించింది కనుక తన జీవితకాలమంతా ఆమె భారతీయ సంప్రదాయాన్ని, సంస్కారాన్ని అమితంగా ప్రేమించింది. బాల్యంలో పాఠశాలలో అకారణంగా టీచరు కొట్టడంతో చిన్నతనంలోనే బడికి వెళ్ళడం మానేసిన సుబ్బులక్ష్మి తన అక్క, అన్నదమ్ములతో కలసి సంగీత సాధన చేసి, సెమ్మంగుడి శ్రీనివాస అయ్యర్ వద్ద సంగీతంలో శిక్షణ పొంది తన ప్రతిభకు స్పష్టమైన రూపునిచ్చి, తదనంతర కాలంలో జాతి గర్వించతగ్గ అంతర్జాతీయ సంగీత సామ్రాజ్ఞిగా ఎదిగారు.
1926 లో 10 సంవత్సరాల వయసులో గుడిలో పాటలు పాడడంతో తన తొలి సంగీత ప్రదర్శన మొదలైంది. నాటి నుండి సంగీత ప్రియులను తన మధుర స్వరంతో సంగీతంలో ఓలలాడిస్తూనే ఉంది. అప్పుడే తను మొట్టమొదటిసారిగా హెచ్.ఎం.వి కోసం ఆల్బమ్ అందించారు.
……
సుబ్బులక్ష్మి గారి లోని ప్రతిభను గుర్తించిన ఆమె. తల్లి మధురై నుంచి చెన్నైకి మకాం మార్చటంతో ఆమె జీవితంలో మరో అధ్యాయం ప్రారంభమైంది. ఆమె 1933 లో మద్రాస్ సంగీత అకాడెమీలో తన మొట్ట మొదటి సంగీత కచేరీకి శ్రీకారం చుట్టింది. సంగీతపరంగా సుబ్బులక్ష్మి జీవితంలో ఇది ఒక మలుపైతే తన గురువు, మార్గదర్శి, ఆనంద వికటన్ పత్రిక సీనియర్ ఎగ్జిక్యూటివ్, స్వాతంత్ర్య సమరయోధుడు, జాతీయవాది అయిన త్యాగరాజన్ సదాశివన్ తో 1940 లో ఆమె ప్రేమవివాహం అయింది. సదాశివన్ తొలిభార్య కుమార్తె రాదను పెంచుకున్నారు. ఆ వివాహంతో మరో ముఖ్యమైన మలుపు. 1938 సంవత్సరంలో సేవాసదనం సినిమా ద్వారా సుబ్బులక్ష్మి సినీ సంగీత ప్రపంచంలో అడుగుపెట్టింది. నటేశ అయ్యర్ ప్రధాన పాత్రలో నటించిన ఈ సినిమాలో ఆమె అతడి సరసన సుమతిగా నటించింది. సదాశివన్ సినీ నిర్మాత కూడా కావడంతో సుబ్బులక్ష్మి సినీ సంగీత జీవితానికి ఎటువంటి అడ్డంకులు ఎదురు కాలేదు. తమిళ సినిమాలలో గాయనిగా తెరపై కూడా కనిపించి ప్రేక్షకులను అలరించింది. 1940 వ సంవత్సరంలో శకుంతలై అన్న తమిళ సినిమాలో ఆమె తొలిసారిగా గాయక నటిగా తెరపై కనిపించింది. 1945 వ సంవత్సరంలో నిర్మించబడిన ‘మీరా’ చిత్రం హిందీలో పునర్నిర్మించబడి కూడా విజయవంతం కావడంతో సుబ్బులక్ష్మి పేరు భారతదేశమంతటికీ సుపరిచితమయింది. ‘మీరా’ సినిమాలోని ఆమె నటనకు, గాన మాధుర్యానికి జాతీయ, అంతర్జాతీయ ప్రశంసలు లభించాయి. అది ఆమె ఆఖరి సినిమా. భక్తిగాయనిగా సుబ్బులక్ష్మి పేరు ప్రఖ్యాతులు ప్రపంచ వ్యాప్తంగా విస్తరించడంలో సదాశివన్ కృషి ఎంతో ఉంది.
……
సుబ్బులక్ష్మి పాడుతుంమల్లెపూలు, చేతిలో తంబూర పట్టుకొని సంగీత కచేరీ ప్రారంభించగానే శ్రోతలు ఆమె గానలహరిలో మునిగిపోయేవారు. కర్ణాటక సంగీతంలో ముఖ్యంగా ఆధ్యాత్మిక గానంలో ఆమె శైలి విశిష్టమైనది. గానం ధ్యానంలా సాగేది. పదికి పైగా భాషల్లో ఎన్నో కృతులను, కీర్తనలును, శాస్త్రీయ, లలిత గీతాలను, భజనలు, జానపద గేయాలు, మరాఠీలో అభంగాలు, దేశభక్తి గేయాలు కూడా పాడారు. ఏ భాషలో పాడినా అదే తన మాతృభాష అన్నట్లుగా స్పష్టమైన భాషా నుడికారంతో భావయుక్తంగా ఆలపించడం సుబ్బులక్ష్మి ప్రత్యేకత. శృతి, లయ, ఆలపనతో పాటు భావాన్ని, భక్తిని సమపాళ్ళలో వ్యక్తీకరించడంతోపాటు పామరులను సైతం శాస్త్రీయ సంగీతంతో మెప్పించడం ఆమెకు మాత్రమే సాధ్యం! ముఖ్యంగా సంక్లిష్ట సమాసాలతో కూడిన సంస్కృత భాషలోని భావం దెబ్బతినకుండా అలవోకగా ఆలపించడం ఆమె సాధన ద్వారా సాధించుకున్న గొప్ప వరం. త్యాగరాజు, ముత్తుస్వామి దీక్షితార్, శ్యామశాస్త్రి వంటి సంగీత దిగ్గజాలు రూపొందించిన గీతాలకు సుబ్బులక్ష్మి తన గాత్రం ద్వారా ప్రాణం పోశారు.
……
మహాత్మా గాంధీకి ఎంతో ఇష్టమైన వైష్ణవ జనతో,
జె పీర్ పరాయీ జానేరే వంటి గీతాలకు ప్రాణం పోసిన వ్యక్తి ఆమె. భజనపాడుతూ అందులోనే అమె పరవశురాలవుతారు. ప్రార్థన సమయములో ఎవరయిన అలా లీనమవాలి. ఓ భజనను మొక్కుబడిగా పాడటం వేరు, అలా పాడుతూ పూర్తిగా దైవ చింతనలో లీనమవడం వేరు అని మహాత్మా గాంధీ ఆమెను ప్రశంసించారు.
……
ఐక్య రాజ్య సమితిలో పాడిన గాయనిగా చరిత్ర సృష్టించారు సుబ్బులక్ష్మి. ఆ సందర్భంలో న్యూయార్క్ టైమ్స్ పత్రిక సుబ్బులక్ష్మిని ప్రశంసిస్తూ తన సంగీతంతో సందేశాన్ని వినిపించగల సమర్థురాలిగా పేర్కొన్నాయి. రాయల్ ఆల్బర్ట్ హాల్, లండన్లో ప్రదర్శన యిచ్చినపుడు ఇంగ్లండ్ రాణిని కూడా తన్మయురాలిని చేసి ఆమె ప్రశంసలు పొందారు.
……
1968లో మద్రాస్‌లో జరిగిన మ్యూజిక్ అకాడమీ కాన్ఫరెన్స్‌కు అధ్యక్షత వహించిన మొదటి మహిళగా ఆమె గుర్తింపు పొందింది. ఆమె 1982లో లండన్‌లోని ఇండియా ఫెస్టివల్‌లో ప్రారంభ కచేరీని అందించింది మరియు టోక్యో, బ్యాంకాక్, హాంకాంగ్, మనీలాలో కూడా ప్రదర్శన ఇచ్చింది. , సింగపూర్ మరియు మలేషియా. అవార్డుల ద్వారా ఆమెకు భారీ మొత్తంలో ప్రైజ్ మనీ లభించినప్పటికీ, ఆమె చాలా వరకు స్వచ్ఛంద సంస్థలకు విరాళంగా ఇచ్చింది. కర్ణాటక సంగీతానికి చెందిన డోయెన్‌కు అత్యున్నత పౌర పురస్కారం లభించడం పట్ల శాస్త్రీయ సంగీత రంగంలోని ప్రముఖులు అభినందనలు తెలిపారు. ప్రముఖ గాయకుడు పండిట్ జస్రాజ్ మాట్లాడుతూ భారతదేశానికి స్వాతంత్ర్యం వచ్చిన స్వర్ణోత్సవ సంవత్సరంలో ఈ కార్యక్రమం శాస్త్రీయ సంగీతానికి కీర్తి ఘట్టమని అన్నారు. సంతూర్ మాస్ట్రో పండిట్ శివ కుమార్ శర్మ సుబ్బులక్ష్మిని “వాయిస్ ఆఫ్ నేషన్” అని అభివర్ణించారు.”ఆగస్టు 31, 1974న మనీలాలో రామన్ మెగసెసె అవార్డును స్వీకరిస్తూ ఆమె ఇలా అన్నారు, “నేను ఈ విషయంలో ఏదైనా చేసి ఉంటే, అది నా వినయపూర్వకమైన స్వభావాన్ని సాధనంగా ఎంచుకున్న సర్వశక్తిమంతుడి దయకు పూర్తిగా కారణం. కానీ అతను నా కృతజ్ఞతకు మించినవాడు. అయినప్పటికీ, ఒక విధంగా, కంచి మహర్షి యొక్క నిరపాయమైన వ్యక్తిత్వంలో ఆయన నాకు అందుబాటులోకి వచ్చారని నేను భావిస్తున్నాను.” ఆమె మాటల్లోనే, “ఒకరు చిత్తశుద్ధితో మరియు భక్తితో పాడితే, అటువంటి సంగీతం ప్రేక్షకులను కదిలించే సామర్థ్యం కలిగి ఉంటుంది. వారి మత విశ్వాసాలు, వారి భాష మరియు వారు ఏ దేశాలకు చెందిన వారితో సంబంధం లేకుండా దైవిక అనుభవం.” 1997లో తన భర్త సదాశివం మరణించిన తర్వాత, MS సుబ్బులక్ష్మి తన బహిరంగ ప్రదర్శనలన్నింటినీ నిలిపివేసింది. కర్ణాటక సంగీతానికి చెందిన డోయెన్ 88 సంవత్సరాల వయస్సులో కొంతకాలం అనారోగ్యంతో చెన్నైలో డిసెంబర్ 11, 2004న మరణించారు. 🌴🌴🌴🙏🙏🙏